Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bugün açıklanan 2013 yılı Ocak-Eylül dönemi cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 10 milyar 630 milyon dolar artarak 49 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde, cari işlemler açığında etkili olan dış ticaret açığı 9 milyar 757 milyon dolar artarak 60 milyar 600 milyon dolara çıktı. Türkiye’nin eylül ayında cari işlemler açığı 3 milyar 281 milyon dolar olurken, yıllıklandırılmış bazda cari işlemler açığı 59 milyar 135 milyon dolar oldu. Parasal olmayan altın kalemi altında izlenen altın ithalatı, bir önceki yılın dokuz ayına göre 5 milyar 400 milyon dolar artarak 12 milyar 83 milyon dolar tutarında gerçekleşmişken, altın ihracatı 7 milyar 609 milyon dolar azalarak 3 milyar 87 milyon dolar oldu. Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında eylül ayında 733 milyon dolar net alıma rağmen ocak-eylül döneminde 326 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştirdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2013 yılı ocak-eylül dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun turizmle ilgili olarak gerçekleştirdiği 3. çeyrek anket sonuçlarının yansıtılmasıyla, turizm gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 milyar 447 milyon dolar tutarında artarak 21 milyar 283 milyon dolara, turizm giderleri de 580 milyon dolar tutarında artarak 3 milyar 405 milyon dolara ulaştı. Ayrıca, TÜİK tarafından yapılan revizyon doğrultusunda, 2012 yılı 3.çeyreğinden itibaren turizm gelirleri kalemi güncellendi. Yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyar 672 milyon dolar tutarında artarak 7 milyar 232 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın ocak-ağustos dönemine göre 2 milyar 135 milyon dolar azalarak 7 milyar 489 milyon dolara geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın ocak-eylül dönemine göre 1. milyar 802 milyon dolar azalarak 8 milyar 698 milyon dolara geriledi. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar ise 1 milyar 213 milyon dolar azalarak 1 milyar 919 milyon dolar oldu. Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında eylül ayındaki 733 milyon dolar net alıma rağmen ocak-eylül döneminde 326 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştirdi. Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, eylül ayındaki 1 milyar 169 milyon dolar tutarında net alımla birlikte ocak-eylül döneminde 6 milyar 563 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirdi. Yurt dışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla bankalar, eylül ayında 403 milyon dolar, 9 aylık dönemde de 5 milyar 772 milyon dolar net borçlanma sağladı. Bankacılık sektörü ocak-ağustos döneminde 14 milyar 543 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi Bankaların yabancı para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, yabancı paradaki 2 milyar 868 milyon dolar azalışa rağmen Türk Lirası’ndaki 2 milyar 988 milyon dolar tutarındaki artışın etkisiyle, ocak-eylül döneminde 120 milyon dolar artış kaydederken, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduatı aynı dönemde 1 milyar 806 milyon dolar azaldı. Genel Hükümet, yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, yılın 9 ayında 593 milyon dolar net geri ödemede bulundu. Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, bir önceki yılın 9 ayına göre 11 milyar 777 milyon dolar artarak 14 milyar 543 milyon dolar oldu. Bu dönemde kısa vadeli net kredi kullanımları 6 milyar 724 milyon dolar artarak 9 milyar 567 milyon dolara yükseldi. Diğer sektörler, bir önceki yılın 9 ayında net bazda 5 milyar 451 milyon dolar kredi kullanmışken, bu yılın aynı döneminde 69 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi. Çağlayan verileri değerlendirdi Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, eylül ayı ödemeler dengesi verilerini değerlendirdi. Türkiye’nin dünyanın en büyük hizmet ihracatçılarından biri olduğunu belirten Çağlayan, şöyle devam etti: “Türkiye, yılın ilk 9 ayında ihracatını yüzde 10 artırdı. Şu anda hizmet ihracatını en çok artıran 10. ülkeyiz. Sadece turizm değil, taşımacılık, ticari hizmetler, resmi hizmetler gibi kalemlerde de ciddi artışlar var. Fakat yine de hizmet gelirlerimizin büyük kısmını turizm ve taşımacılık oluşturuyor. Orta ve uzun vadede iki alana odaklanmamız gerekiyor. Birincisi turizm ile taşımacılık yanında diğer hizmet kalemlerini de güçlendirmek ve onların ihracatımızdaki payını artırmak. İkincisi ise turizm gelirlerimizi tüm yıla dengeli bir şekilde yaymak.” Çağlayan, çalışmalarında son aşamaya yaklaştıkları yeni bir destek paketi olduğunu belirterek, şunları kaydetti: “Yeni bir çalışmayla hizmet ihracatı yapan firmaların markalarını desteklemeye başlayacağız. Nasıl mal ihracatında Turquality ve marka desteğimiz varsa, hizmet ihracatında da bunu yapmaya başlıyoruz. Hedefimiz 2023’te 150 milyar dolar hizmet ihracatına ulaşmak. Bugün gördük ki 9 aylık cari açık 49 milyar dolara ulaştı. Geçen yıla göre 10,6 milyar dolar artış var. Tabii burada 12 milyar dolar civarında gerçekleşen altın ithalatının önemli bir etkisi var. Yılsonu OVP beklentisi, 58,8 milyar dolar ve GSYİH’deki pay anlamında yüzde 7,1. Gelecek yıl daha düşük rakam ve oranlar göreceğiz. 9 ayda toplam 8,7 milyar dolarlık bir yabancı yatırım girişi oldu. Dünya ekonomisindeki durumu dikkate alınca bunu normal karşılamak gerekir. 2014’te yatırım girişlerinde bir canlanma bekliyoruz. 2 hafta önce Başbakanımız başkanlığında İstanbul’da 8. Yatırım Danışma Konseyi toplantısını gerçekleştirdik. Uluslararası şirketlerin Türkiye’ye olan ilgisi devam ediyor. Gerek yatırım teşvik sistemimizin etkisi ile gerek küresel ekonomik konjonktürdeki sisli havanın iyileşmesi ile 2014’ün bu yıldan daha iyi geçmesini bekliyorum.”
Kaynak : aa.com.tr
